Đặc điểm của kiến trúc nhà sàn Tây Nguyên
Nhà sàn là một kiến trúc truyền thống của người Việt Nam. Từ thời xa xưa, việc xây dựng nhà sàn cho người dân tộc vùng cao không chỉ là nơi che nắng che mưa mà còn là nơi bảo vệ con người tránh được những sự tấn công của thú giữ. Trong rất nhiều kiến trúc sinh thái hiện nay, chúng ta vẫn còn khéo léo đưa nhà sàn vào như một hình thức gìn giữ bản sắc của dân tộc.
Kiến trúc nhà sàn Tây Nguyên đẹp
Nhắc đến Tây Nguyên chúng ta không thể không nhắc đến kiến trúc nhà sàn độc đáo. Những nhà sàn được xây dựng trên cùng đất Tây Nguyên là những nhà sàn đặc trưng cho đồng bào dân tộc thiểu số. Những nét đẹp, nét mộc mạc của nhà sàn cùng đất Tây Nguyên này như thế nào?
Những cách chọn gạch lát nền cho sàn nhà đẹp
1. Kiến trúc nhà sàn Tây Nguyên
Hầu hết những nhà sàn tại Tây Nguyên đều được xây dựng nhờ sự giúp đỡ của cả cộng đồng anh em trong bản, trong thôn. Nhà sàn chủ yếu được xây dựng từ những kiến trúc sư vai trần chân đất, vật liệu được sử dụng cấu thành lên nhà sàn đều là những vật liệu từ thiên nhiên như tre, nứa, lá tranh, dây mây,...
Tây Nguyên là một vùng đất tụ họp nhiều dân tộc thiểu số. Mỗi dân tộc có một thiết kế nhà sàn đặc trưng riêng thể hiện được nét văn hóa của chính dân tộc đó. Đa phần những ngôi nhà sàn thường được thiết kế bằng gỗ là chính để tạo nên cảm giác thoáng mát vào mùa hè cũng như ấm áp vào mùa đông.
Điều kiện tại Tây Nguyên nói riêng và những vùng cao nói chung không đầy đủ như những vùng đồng bằng, bởi thế trong việc thiết kế nhà ở, con người đã khéo léo tận dụng những đặc điểm của tự nhiên để tự biết cách bảo vệ mình. Việc sử dụng gỗ cho nhà sàn là một trong những sự sáng tạo của người dân vùng cao.
Tại khu vực Tây Nguyên, để có thể khắc phục được mưa nắng thì người Tây Nguyên thường thiết kế nhà sàn theo hướng Bắc - Nam để đón được gió mát và không bị hắt nắng và buổi chiều. Ở Tây Nguyên, một gia đình thường sống nhiều thế hệ, bởi thế một nhà sàn ở Tây Nguyên thường được thiết kế từ 3 đến 7 gian nhà tùy theo số lượng thế hệ sinh sống. Chiều rộng của nhà thường khoảng 5.6 - 7m với chiều dài khoảng 3m/gian tùy thuộc vào số lượng gian nhà của mỗi gia đình.
Kiến trúc nhà sàn Tây nguyên tránh thú giữ
Một ngôi nhà sàn tại Tây Nguyên để có thể xây dựng đòi hỏi không ít thời gian cũng như nhân công. Nhà sàn Tây Nguyên được xây dựng bằng sự hỗ trợ của cả cộng đồng trong bản, trong thôn nên tốn tương đối nhiều công sức. Trong nhà sàn, thường sử dụng những vật liệu nguyên cây nguyên khối, không có dây đeo bám trên thân cây. Chiều rộng của cột trong nhà sàn thường rộng khoảng 30 - 40cm chỉ được đặt chồng lên nhau hoặc ghép lại vào nhau trùng khít để tạo thành một kết cấu vững chắc.
Trong nhà sàn của người Tây Nguyên, cầu thang thường được làm từ thân gỗ lớn với 7 bậc thang được đẽo bằng tay, bên trái có trạm hình mặt trăng khuyết và đôi bầu vú tượng trưng cho sự nuôi dưỡng. Bên phải cầu thang là hình con rùa tượng trưng cho sự trường tồn vĩnh cửu.
Nhà sàn Tây Nguyên được tạo hình nghệ thuật trên những thân cột, xà ngang bằng những chạm khắc nổi, vẽ những hình ảnh quen thuộc với cư dân rừng núi, hình ảnh chim, voi, rùa, kỳ đà,... tất cả những hình ảnh này đều thể hiện việc sùng bái thiên nhiên cũng như sự mong ước về cuộc sống ấm no, hạnh phúc.
2. 3 dạng nhà sàn tiêu biểu tại Tây Nguyên
Tại Tây Nguyên có ba dạng nhà sàn phổ biến đó là nhà sàn thuộc dạng kiên cố, nhà sàn dạng bán kiên cố, nhà sàn dạng tạm bợ.
Kiến trúc nhà sàn tiêu biểu tại Tây Nguyên
Nhà sàn dạng kiên cố thường là nhà của tộc người Sê Đăng, Ê-đê, Jrai,... với những cột nhà được chọn từ những thân gỗ lớn, sàn cao để tránh được thú dữ.
Nhà sàn dạng bán kiên cố là nhà sàn của người Ca Tu, Hrê, Triêng,... được xây dựng với cột bằng cây gỗ loại vừa phải. Mái nhà được lợp cỏ tranh hình ovan. Hai đầu mái có thanh gỗ nhọn tượng trưng cho hình sừng trâu. Sàn nhà thấp và được lợp bằng những tấm ván lâu đời.
Nhà sàn dạng tạm bợ là những nhà sàn của người dân tộc phía Nam như Jẻ Triêng, Mnông,... đây là những dân tộc có tập quán du cư nên nhà sàn của họ đều làm dạng nhà trệt bằng vật liệu không bền vững.
Đến Tây Nguyên, chúng ta có thể cảm nhận được chân thực về nhà sàn Tây Nguyên, trong những công trình nhà sàn sau này, thay vì sử dụng gỗ tự nhiên, con người đã khéo léo kết hợp gỗ công nghiệp hoặc sử dụng gạch lát nền vân gỗ Italy để tạo cảm giác chân thực nhất cho kiến trúc nhà sàn.
bài viết gốc tại http://casagranda.vn/blogs/tin-tuc/dac-diem-cua-kien-truc-nha-san-tay-nguyen
Nhận xét
Đăng nhận xét